W środowisku naukowym oraz opinii publicznej zwraca się dużą uwagę na postępy i perspektywy terapeutyczne badane w ramach badań nad efektami stosowania konopi indyjskich do celów medycznych oraz fitokannabinoidów.
Pole dużego zainteresowania stanowi wykorzystanieCBDw leczeniu postaci padaczki opornych na leki, co oznacza oporność na leki lub zmniejszenie skuteczności leku w leczeniu zaburzenia.
W szczególności, the 41^ Kongres Narodowy Włoskiej Ligi przeciwko padaczce (Lega Italiana, contro l’Epilessia, LICE), która odbyła się 6 czerwca w Rzymie, podczas której omawiano niektóre rzadkie i oporne na leki formy padaczkowego zapalenia mózgu, takie jak zespół Draveta i zespół Lennoxa-Gastauta.
„To pierwszy raz – oświadczył prof. Oriano Mecarelli, epileptolog z Uniwersytetu La Sapienza w Rzymie i prezes LICE – że delikatny temat leczenia padaczki za pomocą pochodnych konopi jest oficjalnie omawiany podczas jednego z naszych spotkań naukowych.”
Medyczna marihuana, nie tylko THC
Giovanni Ambrosetto, neurolog Uniwersytetu w Bolonii, skupił uwagę na CBD, które obecnie jest badane jako lek przeciwpadaczkowy, podczas gdy jeszcze dziesięć lat temu, gdy dyskutowano o medycznej marihuanie, badania koncentrowały się wyłącznie na THC.
„Istnieje ogromny entuzjazm w odniesieniu do właściwości terapeutycznych tej cząsteczki (CBD)”, deklaruje Ambrosetto, który również przesłał wiadomość do lekarzy:
„Musimy nauczyć się poznawać właściwości tych substancji, tak jak zawsze robiliśmy to w przypadku innych leków przeciwpadaczkowych, pozbyć się uprzedzeń z nimi związanych, nie wierząc jednak w cudowne rezultaty.”
Tak dla konopi, ale z ostrożnością
LICE oczekuje przejrzystości w wielu aspektach dotyczących leczenia epilepsji za pomocą pochodnych konopi, biorąc pod uwagę, że wciąż istnieje wiele niejasności zarówno wśród osób pracujących w tym sektorze, jak i wśród pacjentów oraz ich bliskich.
„Według niedawnych kontrolowanych badań opublikowanych w renomowanych międzynarodowych czasopismach – stwierdził Mecarelli – leczenie CBD zmniejsza częstotliwość napadów padaczkowych i poprawia jakość życia w wyżej wymienionej lekoopornej encefalopatii padaczkowej z początkiem w dzieciństwie, a zatem mamy teraz naukowe dowody na to, że CBD jest skuteczne jako dodatkowe leczenie do standardowej terapii”.
Wywiad z Pasquale Striano
W ciągu ostatnich tygodni mieliśmy przyjemność przeprowadzić wywiad i omówić ten temat zPasquale Striano, adiunkt pediatrii, Katedra Nauk Neurologicznych, rehabilitacji, okulistyki, genetyki oraz nauk o matce i dziecku (DINOGMI), Uniwersytet w Genui, - Instytut G. Gaslini.
Włochy dotyka ponad 500 000 osób z padaczką, z około 30 000 nowymi przypadkami każdego roku. Czy kannabinoidy mogą być skuteczne w leczeniu tego schorzenia? Czy mamy wystarczające badania naukowe?
„Stosowanie kannabinoidów do celów medycznych – deklaruje Striano – zawsze wywoływało dyskusje. Jednak pojawia się coraz więcej dowodów potwierdzających ich potencjał. Gdy w grę wchodzi CBD, skuteczność terapeutyczna wydaje się być realna.”
„Przeprowadzono liczne badania naukowe nad CBD i to z wielu dobrze uzasadnionych powodów. W rzeczywistości wykazano wielokrotnie, zarówno anegdotycznie, jak i klinicznie, że istnieją pozytywne efekty w szerokim zakresie stanów zdrowotnych. Jedną z dziedzin medycyny, w której CBD wykazuje najlepsze wyniki, są przypadki epilepsji w jej najcięższej formie.”
Czy we Włoszech istnieje wystarczająca liczba badań naukowych, aby móc stwierdzić, że konopie indyjskie mogą być bezpiecznie stosowane przez pacjentów?
Włochy wciąż dysponują bardzo ograniczonymi danymi klinicznymi. W Instytucie Gaslini w Genui, przed Regionalnym Dekretem nr 271/2016, a następnie przy zakupie leczenia w prywatnych, uprawnionych aptekach, monitorowano jedenaście pacjentów, którzy w przeszłości, pod ścisłą kontrolą lekarską, przyjmowali kannabinoidy w różnych formułach.
Niektórzy pacjenci cierpiący na lekooporne zaburzenia padaczkowe odnieśli znaczne korzyści z leczenia kannabinoidami, co przejawiało się poprawą w zapisie EEG z redukcją aktywności napadowej, poprawą zachowania oraz rytmów snu i czuwania.
Są to jednak tylko pojedyncze „raporty przypadków”, problem polega na tym, że na dzień dzisiejszy nie ma dostępnych randomizowanych i kontrolowanych badań dotyczących kannabinoidów, a w konsekwencji trudno jest wyrażać oceny, mimo że dotychczas uzyskane wyniki wyglądają bardzo obiecująco.
Patrząc w przyszłość, jak oceniasz „stan” badań we Włoszech na ten temat i które aspekty, według Twojego punktu widzenia, wymagają największych inwestycji?
Badania genetyczne nad epilepsją stanowią obecnie bardzo obiecującą i perspektywiczną dziedzinę badań, a ważne perspektywy można dostrzec dzięki tworzeniu nowych leków medycznych, ukierunkowanych na specyficzne mechanizmy patogenne lub działających na zmutowane białka, aż po terapię genową zastępczą dla najcięższych postaci (Medycyna Precyzyjna).
W przyszłości kluczowe będzie wdrożenie zintegrowanych platform badawczych. Co więcej, realizacja sieci do badań klinicznych pozwoli na rozszerzenie populacji pacjentów z padaczką, genetycznie zdefiniowanych, w taki sposób, aby nowe odkrycia mogły być przełożone na korzyści na poziomie klinicznym.
Niestety, epilepsja wciąż jest obarczona silną stygmatyzacją, a wiele osób błędnie uważa ją za rzadką chorobę lub zaburzenie psychiczne z ograniczonymi możliwościami leczenia i trudną do pogodzenia z „normalnym” życiem. Nadal panuje przekonanie, że podczas napadu osoba staje się agresywna, że nie można prowadzić samochodu, uprawiać sportu, a jeśli chodzi o kobiety, że mają trudności z zajściem w ciążę lub że karmienie piersią jest dla nich zabronione.
Tak więc wkładem w eliminację stereotypów i uprzedzeń jest poprawny język, który wyraża się w taki sposób, że osoby cierpiące na epilepsję nie są wykluczane z powodu swojego stanu oraz że rosną zasoby dla społeczności, również na poziomie zawodowym.
Padaczka niekoniecznie wyklucza, a wręcz przeciwnie, normalne czynności zawodowe. Znany amerykański epileptolog, Lennox, stwierdza: „Osoba z padaczką cierpi nie tyle z powodu samej choroby, ile z powodu wszystkiego, co ona ze sobą niesie, zwłaszcza na poziomie społecznym”.
To stwierdzenie, pomimo upływu wielu lat od jego wypowiedzenia, nadal jest niezwykle prawdziwe!
